آشنایی با نصرالله زرین‌پنجه
نصر الله زرین پنجه (زادهٔ ۱۲۸۵ در تهران – درگذشتهٔ ۲۵ آذر ۱۳۶۰)، نوازندهٔ سرشناس تار و آهنگساز اهل ایران بود. او هم‌چنین در نواختن سه‌تار، بربط و ترومپت مهارت داشت. وی در تهیه کتاب‌های آموزشی تار و سه‌تار هنرستان، سهم به‌سزایی داشت.
در سال ۱۲۸۵ در تهران متولد شد. در ۱۳ سالگی نزد ربیع خان برادر درویش‌خان به نواختن تار مشغول شد و سپس به خدمت موزیک نظام درآمد. روزی تار می‌زد که حسین هنگ‌آفرین صدای سازش را شنید و ذوق او را پسندید و به شاگردی خود پذیرفت. بعدها از خدمت موزیک نظام استعفا داد و فرصتی یافت تا هنر خویش را تکمیل کند.
اما نقطه عطف زندگی هنری او را میتوان در آشنایی او با موسی معروفی دانست. نصرالله زرین پنجه نخستین کسی بود که توانست ردیف سخت و پیچیده موسی خان را به طور کامل بنوازد. او ردیف موسی خان را نواخت و روح الله خالقی آن را تفسیر نمود، که این امر هنوز در نزد اهالی موسیقی بسیار کاربردی و با ارزش می باشد. هر چند نصرالله زرین پنجه در ذات خود دنیایی از هنر داشت، ولی چندان وابسته به آن نبود.
مدتی نزد مرتضی نی‌داوود و یحیی زرپنجه و علی‌اکبر شهنازی تعلیم گرفت تا این که با موسی معروفی آشنا شد و ردیفی را که او روایت کرده بود، نواخت. نصرالله زرین‌پنجه در سال ۱۳۱۳ از موسیقی دلسرد شد و تار را کنار گذاشت و عهده‌دار سمت‌هایی در وزارت دارایی شد. در سال ۱۳۲۰ که علی نقی وزیری به هنرستان موسیقی بازگشت، دوباره نزد حسین سنجری به آموختن تار مشغول شد و در اثر تشویق روح‌الله خالقی از وزارت دارایی به وزارت فرهنگ منتقل شد. وی ضمن تدریس در هنرستان موسیقی ملی در تدوین کتاب‌های مقدماتی تار و سه تار نقش ارزنده‌ای ایفا کرد. در سال ۱۳۳۰ کتاب دستور مقدماتی تار و سه‌تار توسط نصرالله زرین‌پنجه، موسی معروفی و روح‌الله خالقی برای سال اول هنرستان موسیقی ملی، تنظیم و به چاپ رسید. زرین‌پنجه سال‌ها با رادیو همکاری داشت و رهبر ارکستر سازهای ایرانی رادیو بود و آهنگ‌های بسیاری ساخت که اجرا شد. در برنامه‌های ساز و سخن که به ابتکار روح‌الله خالقی تدوین می‌شد نیز همکاری داشت. تمرین‌های که ساخته برای هنرجویان بسیار مفید است. این تمرین‌ها شامل ابوعطا، بیات ترک، چهارگاه و بیات اصفهان است که در کتاب سوم تار و سه‌تار هنرستان به کوشش حسین علیزاده به چاپ رسیده‌اند.
وی حدود ۵۰ آهنگ ساخته و آموزگار موسیقی در مرکز حفظ و اشاعهٔ موسیقی ایران بود.
ثمرهٔ ازدواج وی دو دختر است که از او به یادگار مانده به نام‌های مهین زرین‌پنجه و شهین زرین‌پنجه، که مهین پیانو و شهین ویولن می‌نوازند و هر دو از فارغ‌التحصیلان هنرستان موسیقی ملی می‌باشند.
از دیگر سوابق ایشان میتوان به تدریس موسیقی در مرکز حفظ و اشاعه موسیقی اشاره نمود. (حمیدرضا بزرگی، پژوهشگر موسیقی در مصاحبه با باشگاه خبرنگاران در مورد نقش زرین پنجه در اعتلای موسیقی سنتی می گوید اکثر مردم او را یک اتود نویس می دانند در حالی که او بسیار پر کار تر بوده. مثلا پس از تصادف استاد غلامحسین بنان و نابینایی او، نصرالله زرین پنجه در آهنگسازی و به انجام رساندن ۹۵ در صد از آثار استاد بنان مثل تصنیف فروردین نقش مستقیم داشته است.) مهین و شهین، نام تنها فرزندان این استاد بلند آوازه اند که هر دو در حوزه موسیقی (پیانو و ویولن) فعالیت دارند. استاد نصرالله زرین پنجه در ۲۵ آذر ماه ۱۳۶۰ و در سن ۷۵ سالگی، دار فانی را وداع گفت. روحش شاد.
